Roślinność się złoci czy rumieni w październikowym Słońcu. W tym czasie także parki zdrojowe przeżywają swoje piękne, choć zaciszne chwile. Takie miejsca znajdziemy w polskich Sudetach. Atrakcje w Dusznikach-Zdroju to jednak nie tylko uzdrowisko ale też jedyne w swoim rodzaju muzeum w Polsce oraz w miarę oryginalna starówka. Dowiemy się także gdzie jeszcze przejść się po okolicy oraz gdzie kiedyś mógł to tutaj zrobić… Fryderyk Chopin.
Muzeum Papiernictwa
Najważniejszym zabytkiem Dusznik jest tutejsze Muzeum Papiernictwa, działające od 1968 roku. To jedyna tak doskonale zachowana papiernia na ziemiach polskich. W tych historycznych budynkach papier czerpano już w XVII wieku. Jeszcze w XVIII wieku w rejonie Sudetów działało ok. stu podobnych lub mniejszych młynów papierniczych, lecz z biegiem czasu zaniknęły na rzecz dużych, zmechanizowanych papierni o napędzie parowym lub elektrycznym.
Od lat corocznie organizowane jest tutaj także Święto Papieru, zazwyczaj w ostatni weekend lipca, przybliżające nam historię papiernictwa, drukarstwa i introligatorstwa. Ja pomimo, że zawitałem do Dusznik akurat nie zwiedzałem muzeum, skupiając się na samej miejscowości, lecz niebawem zapewne to nadrobię.
(kliknij by powiększyć zdjęcie)
Należy przyznać, że obiekt już z zewnątrz wygląda imponująco. Kawał porządnej sudeckiej architektury, do tego krytej gontem.
Część uzdrowiskowa
Wody o właściwościach leczniczych w dolinie Bystrzycy Dusznickiej – bo taka tu rzeka przepływa – znane są od pięciu wieków. Właściwa jednak historia to czasy pruskie, gdy w epoce oświeceniowej zaczęto intensywnie badać wody podziemne by je spożytkować w celach zdrowotnych. Formalnie pierwszych kuracjuszy przyjęto tutaj w 1797 roku. Korzystali wówczas ze źródła Laue Quelle (Letni Zdrój), po II Wojnie przemianowanej na Pieniawę Chopina.
W uzdrowisku można podziwiać wiele pięknych architektonicznie budynków a także pełniących różne funkcje np. kulturalne. W XIX wieku, gdy przypadł okres rozkwitu europejskich zdrojów były to miejsca przede wszystkim dedykowane dla osób majętnych – arystokracji, przemysłowców, inteligencji, artystów etc. Masowa refundacja usług leczniczych dla niższych sfer społecznych to późniejszy „wynalazek” socjaldemokracji i socjalizmu. Skądinąd po raz pierwszy programy socjalne narodziły się właśnie na terenie Niemiec, do których do II WŚ należał Dolny Śląsk.
Dom Zdrojowy (Kurhaus, Badehaus) z drugiej poł. XIX wieku, rozbudowany później o nowe funkcje (np. palmiarnię). Spełnia funkcje sanatoryjne do dziś.
Kompleks po wojnie nazwano Jan Kazimierz, na cześć polskiego króla Jana II Kazimierza Wazy, urzędującego w latach 1648-1668. Po abdykacji udał się on do Francji a jedną z nocy podczas wielodniowej podróży spędził w nieistniejącej karczmie przy Rynku, właśnie w Dusznikach.
Fragment Hali Spacerowej i Pijalni (d. Wandelhalle).
Dzisiejszy Teatr Zdrojowy to nieduża sala koncertowo-wystawiennicza. Budynek z 1805 roku był przez długie dekady jednym z podstawowych miejscem do spotkań towarzyskich w zdroju. Tutaj także niegdyś koncertował Fryderyk Chopin.
Obelisk z 1897 roku upamiętniający pobyt Fryderyka Chopina.
Pięknie zdobiona stacja meteorologiczna z końca XIX wieku stoi tuż przy wejściu do Parku Zdrojowego. W niej skrywają się termometr, barometr i higrometr.
Stare Miasto
Duszniki-Zdrój są jednym ze starszych miast ziemi kłodzkiej, bo lokowano je już w 1346 roku. Starsza część miasteczka to obowiązkowy motyw na spacer jeśli wypoczywamy w tutejszym uzdrowisku. Sporo jest tu jeszcze zachowanego klimatu XIX-wiecznego, pruskiego miasteczka – kamienice, domy, kościoły, kaplice. W starówce jest niedługi deptak – ul. Mickiewicza – gdzie można także się zatrzymać na posiłek w kilku knajpach.
Zachodnia pierzeja Rynku.
Widok z Rynku w kierunku ul. Kłodzkiej i kościoła farnego.
Ogólny widok Rynku.
Jak to na placu głównym, fontanna musi być.
Prawdziwą historyczną ozdobą placu jest pomnik Matki Bożej z Dzieciątkiem w otoczeniu św. Floriana i św. Sebastiana, którzy strzegą miasto od ognia i zarazy. To figura wotywna, podzięka za uchronienie miasta od zarazy, z 1725 roku.
Na Rynku stoi replika średniowiecznego pręgierza, na którym karano i/lub tracono publicznie przestępców.
Deptak – ul. Mickiewicza.
Ul. Mickiewicza a z lewej gmach poczty.
Kościół farny p.w. św. Piotra i Pawła z pierwszej połowy XVIII wieku. Skrywa w sobie bogate barokowe wnętrza – w tym niespotykaną ambonę w formie… wieloryba.
Kościół p.w. Matki Bożej Różańcowej z 1845 roku, pierwotnie ewangelicki.
Duszniki-Zdrój – transport i okolica
Duszniki-Zdrój fizjograficznie leżą w kotlinie na styku trzech pasm sudeckich: Gór Stołowych, Bystrzyckich oraz Orlickich. W kierunku każdego z nich wybiegają znakowane szlaki turystyczne. Na starcie zaproponuję jeszcze dwie spacerowe trasy po okolicy.
Jedna to wyjście w kierunku schroniska Pod Muflonem. Pomimo, że to obiekt górski, znajduje się blisko zabudowy i jest to opcja niezła nawet dla rodziny z dziećmi. To ok. 6 km pętli a przy okazji mamy do dyspozycji otwarty punkt z widokiem na miasteczko. Po drodze możemy minąć także inny mało znany zabytek w okolicy – kaplicę p.w. Świętej Trójcy z dawną kalwarią (idąc od strony szlaku niebieskiego).
Ogólny widok na starą część miasteczka. W tle Góry Stołowe.
Gdzieś przy szlaku…
Schronisko Pod Muflonem.
Inny spacer jaki odbyłem swego czasu to dłuższy (ok. 12 km) spacer w kierunku Przełęczy Polskie Wrota oraz ostatnich pozostałości zamku Homole i z powrotem. Po drodze roztaczają się sielskie krajobrazy, częściowo opuszczonej, sudeckiej prowincji, w rejonie Zielonych Ludowych. Same mury po zamku ostatnimi laty zostały zabezpieczone i oddana do użytku zwiedzającym, dzięki czemu można się tam swobodnie dostać. Już kiedyś pisałem o nim na moim blogu.
Ostatnie pozostałości dusznickiego zamku.
Ponadto w zasięgu całodziennej marszruty, ok. 20 km (tam i z powrotem) znajduje się Orlica – najwyższy szczyt pasma Orlickiego (1084 m.n.p.m). To już tereny typowo górskie i rejon Zieleńca – najdalej i najwyżej położonej części gminy. To jednocześnie jeden z największych ośrodków sportów zimowych w kraju.
Do miasteczka można dojechać komunikacją zbiorową: koleją (Koleje Dolnośląskie) lub samochodową (PKS Kłodzko, Beskid, Flixbus). Przebiega tędy droga krajowa nr 8 Polska-Czechy. Na zdjęciu piękny dusznicki dworzec kolejowy z 1906 roku.
Dolny Śląsk obfituje w miasteczka o wielowiekowej historii oraz równie ciekawych legendach. Jednym z nich które zwiedzałem są Ząbkowice Śląskie:
Dodaj komentarz